Op een bijeenkomst met schrijvers vroeg Willy Brandt eens wie hem bij gelegenheid met toespraken kon helpen. 'Ik, de schrik van veel burgers', zei Günter Grass later, 'was de enige die zijn vinger opstak'. Het was een begin van een vriendschap tussen twee Nobelprijswinnaars, verbonden door hun inzet voor een socialer en democratischer Duitsland.
Het zijn twee zwaargewichten. Günter Grass, de geëngageerde schrijver die in duizenden bladzijden – Die Blechtrommel, Katz und Maus, Ein weites Feld – een eigenzinnig beeld van de Bondsrepubliek schiep. En Willy Brandt, de bondskanselier die met één beeld – zijn Kniefall voor het monument van het joodse getto in Warschau – een ander Duitsand liet zien.
Hun briefwisseling - tegen de driehonderd briven van 1964 tot 1990, met een achtergrondessay, een register en talrijke afbeeldingen - geeft inzicht in het cultuurpolitieke debat in Duitsland in de jaren zestig en zeventig. Het gaat over West-Duitsland, de DDR, Amerika, Vietnam, Griekenland, studentenprotesten, het milieu, atoomenergie, Europa. Maar wat vooral indruk op me heeft gemaakt is de inzet van de twee mannen voor hun land, de inzet voor een beter, beschaafder en democratischer Duitsland.
Lees verder in De Groene Amsterdammer.