woensdag 14 november 2012

De Groene Amsterdammer

Het onbekende oosten

Waarom is Herman Kochs Sommerhaus mit Swimmingpool een verkoopsucces in Duitsland, terwijl omgekeerd Nederlanders met geen stok aan de Duitse literatuur zijn te krijgen?

Jerker Spits

In geen ander land wordt zo veel Nederlandse literatuur gelezen als in Duitsland. Vanaf 1993 zijn Nederlandse schrijvers er populair. Dat jaar had de Frankfurter Buchmesse de Nederlandse literatuur als Schwerpunkt. Voor de boeken van Cees Nooteboom en Maarten ’t Hart is veel belangstelling. Ook Arnon Grunberg, Herman Koch en Marente de Moor liggen in hoge stapels in Duitse boekhandels. Hun boeken worden, vaak positief, in de Süddeutsche Zeitung en de Frankfurter Allgemeine besproken. Kochs Sommerhaus mit Swimmingpool, door de literaire kritiek geprezen als een ‘thriller met literaire meerwaarde’, is er als boek (hardcover en paperback), e-boek en luisterboek. ‘Uit Nederland komt niet alleen topvoetbal, maar ook toprealisme’, schrijft de Frankfurter Allgemeine. Nederlandse uitgevers zijn daar blij mee; de Duitse markt is groot. Om met Elvis te spreken: 82.000.000 readers can’t be wrong.

Nederlandse schrijvers die in Duitsland op Lese-Tournee zijn, zijn vaak verrast door de bijzondere belangstelling, waardering en nieuwsgierigheid van het Duitse publiek. Arnon Grunberg, Cees Nooteboom, Jan Siebelink, Thomas Rosenboom, Gerbrand Bakker, Alex van Galen, Jan van Mersbergen, Ramsey Nasr, Hagar Peters, Tommy Wieringa: ze waren eerder dit jaar allemaal te gast op een literair festival in Darmstadt, met een niederländische Lyriknacht en een niederländische Kriminacht. Voor de Else Otten Übersetzerpreis, een tweejaarlijkse vertaalprijs voor de beste Nederlandse vertaling in het Duits, kon de jury een keuze maken uit 119 nieuwe vertalingen, vertaald door vijftig verschillende vertalers.

Omgekeerd is die belangstelling heel wat minder vanzelfsprekend. Wie een boekhandel van Selexyz binnenloopt, ziet misschien een enkel Duits boek op de tafels vertaalde literatuur. De vooruitblik in NRC Handelsblad op het komende literaire seizoen telde in de rubriek vertaalde fictie 55 titels, waaronder één jongere Duitse schrijver: Julia Franck. De krant schrijft dat de Duitse literatuur wordt ‘gedomineerd door stokoude schrijvers die een beetje vervelen’. Een Duitse recensent zal Grunberg niet zo snel meten aan Couperus. Maar als Trouw een aantal recente romans van onze oosterburen bespreekt, komt de krant tot de conclusie dat ‘Berlin Alexanderplatz van Alfred Döblin wel nooit (zal) worden overtroffen’. Dat is een boek uit 1928.

Natuurlijk, de Nederlandse literatuur heeft kwaliteit. Maar dat kun je de Duitse literatuur ook niet ontzeggen. Er is dus meer aan de hand.
 
Lees verder in De Groene Amsterdammer van deze week.